Gevangen in Heerenveen
De Crackstate werd in 1648 gebouwd in opdracht van Johannes Sytzes Crack, grietman van Aengwirden, op de plaats waar al een state uit 1608 stond. In 1890 werd een gevangenis bijgebouwd. Meer dan een eeuw diende het pand als gerechtsgebouw en als Huis van Arrest (gevangenis).
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd in deze gevangenis gemarteld en vele vonden daar de dood.
Gevangenis in Heerenveen. Tussen 1811 en 1887 waren in Heerenveen gevestigd:
- Een Huis van Arrest.
- Een Huis van Bewaring "oude stijl".
- Een Huis van Korrektie.
In 1889 en 1890 werd achter Crackstate een nieuwe gevangenis gebouwd.
Het bestaan van het Huis van Korrektie kon slechts worden vastgesteld aan de hand van de inhoud van sommige registers van inschrijving. De daarin vermelde straffen, 4 maanden tot 5 jaar, konden volgens het Koninklijk Besluit van 4 november 1821 slechts in een Huis van Korrektie worden uitgezeten. Met betrekking tot de aanvangsdata van het Huis van Bewaring en het Huis van Korrektie verkeren wij in het ongewisse.
Ook de archieven van het Provinciaal Bestuur van Friesland, 1813-1918 geven geen uitsluitsel en hetzelfde geldt voor de archieven van de ministeries van justitie en van binnenlandse zaken. Vanaf 1887 was ook in Heerenveen de in het eerste hoofdstuk van deze inleiding breedvoerig omschreven wet van 1886 van kracht.
Dit had tot gevolg dat er twee gevangenissen overbleven:
- Een Huis van Bewaring "nieuwe stijl";
- Een Gewone Strafgevangenis, die in 1902 werd omgezet in een Hulpstrafgevangenis.
De gevangenissen in Heerenveen werden met ingang van 1 november 1923 opgeheven. ( Koninklijk Besluit van 10 september 1923)
1944-1945 in gebruik door de bezetters (Duitsers) gevangen houden van verzetsstrijders.
1946-1948 ingezet als interneringskamp voor NSB'ers. en politieke gevangenen.
Fotoalbum Gevangenis Crackstate
Interieur Crackstate-Gevangenis
Foto-object 01823 uit het Heerenveen Museum. Het is één van de zeldzame interieurfoto’s van de centrale ruimte van de gevangenis achter Crackstate. Een ‘Huis van Arrest’ en een ‘Huis van Bewaring’ voor 30 gevangenen in Heerenveen.
Er is een artikel over geschreven:
HIP-TIME MAGAZINE 88 van de Werkgoep oud Heerenveen
Plattegronden Crackstate
De plattegronden zijn beschikbaar gesteld door de gemeente Heerenveen, met dank aan Jeannet de Boer-Bouma
Documenten verbouw Crackstate
De documenten zijn beschikbaar gesteld door de gemeente Heerenveen, met dank aan Jeannet de Boer-Bouma
Crackstate gevangenis
1944-1945 ingebruik door de bezetters (Duitsers) gevangen houden van verzetsstrijders
Rolboeken
In deze database vindt u gegevens over personen die als gedaagde zijn verschenen voor de arrondissementsrechtbanken van Heerenveen, Leeuwarden of Sneek. Deze database is nog in opbouw maar omdat inmiddels alle rollenboeken en indices door de FAF/VAF zijn gedigitaliseerd kan ook worden gezocht in die rollenboeken waarvan de gegevens nog niet in de database zijn ingevoerd.
Heerenveen 18-01
110 1833-1850
111 1850-1862
112 1863-1871
113 1871-1880
114 1880-1888
115 1888-1896
116 1896-1899
117 1899-1902
118 1903-1906
119 1906-1910
120 1911-1920
121 1920-1923